تغییر رنگ مشخص در پوست یا وجود سلول های رنگدانه دار پوستی (ملانوسیت) را خال گویند.خال ممکن است اکتسابی یا ژنتیکی باشند. زگیل، میخچه و یا هرنوع گوشت اضافه قابل رفع است.
خال چیست؟
خال یا ضایعه خوش خیم نابجای پوستی که ناشی از تکثیر و فعالیت بیش از اندازه سلول های رنگدانه ساز (ملانوسیت) و غیر رنگدانه ساز(کراتینوسیت) است، به اشکال، رنگ و اندازه های مختلف در صورت و بدن به وجود می آید.اگرچه علت بروز خال های خوش خیم همچنان نامشخص است، اما عللی همچون سابقه ژنتیک و فامیلی مثبت، تغییرات طبیعی هورمونی در سنین رشد (۵ سال اول زندگی و سن بلوغ)،حاملگی، مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی (شیمی درمانی یا نور درمانی)، سوابق اختلالات هورمونی (کم کاری یا پرکاری تیروئید یا بیماری های داخلی متابولیک)، تماس با مواد سوزاننده و شیمیایی و تاثیر طولانی مدت نور خورشید می تواند در بروز تعداد و اندازه خال های تاثیرگذار باشد، اما گاهی ممکن است در محل نیش حشرات، جوش ها و ضایعات پوستی که بعد از یک دوره طولانی بهبود یافته اند، شاهد بروزخال های رنگی یاغیررنگی باشیم.خال های مادرزادی در موقع تولید ممکن است بسیار کمرنگ باشند و به همین دلیل ممکن است مورد توجه واقع نشوند.خالها ضایعه ها خوش خیم هستند ونیاز به اقدام درمانی ندارند.
بلومون ، بلو مون
انواع خال ها
به طور کلی خال ها به دو گروه بزرگ تقسیم می شوند:
1) خال های اکتسابی:اکثریت خال ها اکتسابی هستند و به طور طبیعی حدود ۸۰ درصد مردم دارای یک یا چند خال ملانوسیتی هستند میباشند. این خال ها بیشتر در دوران کودکی و بلوغ ایجاد می شوند و پس از سن ۳۵ سالگی پیدایش خال جدید کمتر دیده می شود. یک فرد سفید پوست به طور طبیعی در سنین متوسط عمر دارای حدود ۲۰ تا ۴۰ عدد خال است که کاملا طبیعی است. خال ها معمولا ابتدا ضایعات قهوه ای رنگ مسطح و صاف شبیه کک مک است (خال جانکشنال) و با گذشت زمان بزرگتر، کم رنگ تر و برجسته می شود (خال مرکبیا خال داخل درمی). همچنین ممکن است در سطح بعضی خال ها موهایی رشد کند.البته بعضی خال ها ممکن است به همان شکل اولیه باقی بماند و تغییری نکند. بعضی خال ها در سنین جوانی، هنگام حاملگی، در دوران بلوغ یا در اثر تزریق ACTH تیره تر و بزرگتر می شود و برخی اوقات خال های جدید ممکن است بروز کند.
بلومون ، بلو مون
2) خال های مادرزادی:حدود یک درصد نوزادان، در موقع تولد دچار این نوع خال هستند. این نوع خال ها می تواند در اندازه های کوچک،متوسط و بزرگ باشد. خال های بزرگ، قطری بالاتر از ۲۰ سانتیمتر دارند و ممکن است گاهی به اندزه ای بزرگ باشند که قسمتی یا تمامی تنهیا اندام را دربر گیرند. این نوع خالها در قسمت تحتانی پشت و در ناحیه ران ها دیده می شوند و ۴ تا ۶ درصد خطر ایجاد سرطان بدخیم پوست یعنی ملانوم در آنها وجود دارد.خال های مادرزادی در موقع تولد ممکن است بسیار کمرنگ باشند و به همین دلیل ممکن است مورد توجه واقع نشوند. خال های ملانوسیتی مادرزادی کوچک و متوسط معمولا سرعت رشد کمتری نسبت به سرعت رشد شیرخواران دارند و بنابراین با گذشت زمان کوچک میشوند.در موقع بلوغ این خالها تیره تر شده و موهای خشن روی آنها رشد می کند.
بلومون ، بلو مون
خال های دیگری نیز در بدن وجود دارد که برخی از انواع آنها شامل موارد زیر است:
3) خال هاله دار:این نوع خال حاشیه ای از پوست سفید به پهنای ۲۵ میلیمتر در اطراف دارد و بیشتر در حوالی بلوغ دیده می شود. شایع ترین محل این نوع خال در پشت می باشد. واکنش های ایمونولوژیک می توانند باعث بی رنگ شدن اطراف خال و حتی باعث کنترل و از بین بردن خال گردن. اگر چه این نوع خال در افراد جوان نیازی به پیگیری ندارد ولی در افراد مسن تر بایستی ملانوم بدخیم را در نظر گرفت و در صورت هرگونه شک بایستی اقدام به نمونه برداری نمود.
بلومون ، بلو مون
4) خال آبی:برجستگی آبی رنگ با سطح صاف و اندکی برجسته با قطر کمتر از یک سانتیمتر است که شایعترین محل آن در اندام ها یا کفل و صورت است. یک نوع آن احتمال بدخیمی دارد. در صورتیکه از نظر زیبایی مسئله ساز باشد می توان آن را به وسیله جراحی خارج کرد.این خالها باید به صورت عمقی و تا لایه چربی زیر جلدی برداشته شوند تا عود نکنند. خال دیسپلاستیک این خال های غیر عادی و بدشکل در ۲ تا ۵درصد جوانان و بالغین دیده می شوند این خال ها، قطری بیش از ۵ میلیمتر دارند و دارای حاشیه ای نامنظم هستند و درجاتی از التهاب و تغییر رنگ در آنها دیده می شود. اهمیت این خال ها از لحاظ استعداد بیشتر آنها برای تبدیل به ملانوم بدخیم است و به مجرد هر گونه تغییری باید این خالها را برداشت.
بلومون ، بلو مون
5) خال دیسپلاستیک: در حدود ۲%-۳% از جوانان به خال دیسپلاستیک مبتلا هستند. خال های دیسپلاستیک معمولا روی تنه دیده می شوند. گاهی نزدیک به ۱۰۰ خال در پوست بیمار مشاهده می شود.این خال ها از نوع خال های مرکب هستند، قطری بیش از ۵ میلیمتر داشته و دارای حاشیه نامنظم هستند.رنگ خال یکنواخت نبوده و ممکن است التهاب و خارش هم داشته باشد.
بلومون ، بلو مون
6) خال پیوستگاهی: این نوع خال بیشتر در دوران کودکی دیده می شود.خال های پیوستگاهی سطح صاف یا اندکی برجسته دارند،به شکل گرد یا بیضی ، متقارن و در اندازه ۱میلیمتر تا ۱ سانتی متر دیده می شوند .رنگ خال ها از قهوه ای روشن تا قهوه ای تیره و حتی سیاه متغیر است. خال های پیوستگاهی در تمام نواحی بدن می توانند وجود داشته باشند. اکثر خال های کف دست و پا و ناحیه تناسلی از این نوع هستند. ممکن است خال های پیوستگاهی در بزرگسالی به خال مرکب تبدیل شوند.
بلومون ، بلو مون
7) خال مرکب: خال مرکب، برجسته بوده و ظاهر آن دایرهای یا بیضی و متقارن است. عموما به رنگ قهوهای روشن یا تیره است. عموما سطح کاملا صاف یا اندکی ناصاف دارد. این خالها در دوران بلوغ و یا در زمان بارداری رشد کرده و بزرگتر و پررنگتر میشوند. مشاهده شده که این خالها بر روی موی زبر و تیره پدید میآید. بروز خال مرکب در بدن رایجتر است.
بلومون ، بلو مون
8) خال داخل درمی:خال های داخل درمی یکی دیگر از انواع خال است که ظاهری برجسته و گنبدی شکل کروی و نرم دارند. این نوع خال همرنگ پوست یا اندکی متمایل به رنگ قهوهای است. در سنین بالا بروز این نوع خال شایع است. امکان دارد روی خال چند تار مو دیده شود. ناصاف و گاهی مانند زگیل است.
بلومون ، بلو مون
9) خال اسپیتز: خال اسپیتز در هر سن و سالی بروز میکند اما در کودکی شایعتر است. رنگدانه ملانین آن کم و عروقش زیاد است. شباهت زیادی به ضایعه عروقی دارد. اسپیتز خوش خیم است اما در تست بافت شناختی به ملانوم بدخیم شبیه است.
بلومون ، بلو مون
10) خال اسپیلوس: این نوع خال به شکل ضایعات کنار هم که اندازه آن از چند میلیمتر تا چند سانتیمتر متغیر است، دیده میشود. .پوست این ضایعات به رنگ طبیعی یا تیرهتر از معمول است. در چند مورد ایجاد ملانوم بدخیم روی این خالها دیده شده است. بهتر است در صورت بروز این نوع خال، آن را بردارید.
بلومون ، بلو مون
11) خال بکر: این نوع خال در دوران بلوغ و بیشتر در آقایان ایجاد میشود. ظاهر آن به شکل لکه قهوهای رنگ به اندازه یک کف دست است. و اکثرا بر روی شانه و بازو یا جلوی قفسه سینه ایجاد میشود. گاهی پس از یکی دو سال موهای خشن روی خال رشد میکند.
بلومون ، بلو مون
12) خال ملانوسیتی: ممکن است خالها به دلیل افزایش و تجمع سلولهای رنگدانه ساز ایجاد شوند که به آنها خال ملانوسیتی میگویند که اگر از بدوتولد باشد مادرزادی و اگر بعدا ایجاد شود اکتسابی است.
بلومون ، بلو مون
13) خال عروقی:گاهی هم خالها از تکثیر و افزایش لایه داخل رگها به وجود میآیند که به آنها خالهای عروقی گفته میشود. خال عروقی بصورت لکه های قرمز رنگی در صورت و بدن دیده میشوند و بیشتر مردم آنها را با عنوان ماه گرفتگی می شناسند.
بلومون ، بلو مون
14) خال مویی: برخی اوقات هم خالها به دلیل افزایش پیاز مو ایجاد میشوند که به خالهای مویی معروف هستند.
بلومون ، بلو مون
15) خال غدد سبابه: افزایش غدد چربی ساز هم میتواند باعث ایجاد خالهای غدد سباسه شود.مهمترین عامل تعیین کننده تعداد خال افراد در سنین مختلف ، زمینه ژنتیکی، سابقه مصرف داروها بخصوص شیمی درمانی و سوختگی است. ژنتیک افراد مشخص میکند هر فردی به چه شکلی، چه زمانی و در کدام قسمت از پوستش خال داشته باشد.
بلومون،بلو مون
علایم خالهای طبیعی
1) کوچکتر از ۱ سانتی متر هستند ( در مورد ملانوم که یک نوع سرطان پوستی است بزرگتر از ۶ میلی متر قابل بررسی است)
2) لبه های متقارن دارند
3) رنگ یکدستی دارند یعنی همه جای آنها یک رنگ است البته خالها ممکن است رنگ متفاوتی داشته باشند ولی در یک خال، رنگ یکپارچه و یکدست است.
4) اکثرا برآمدگی دارند.
5) اندازه اشان ثابت می ماند.
6) حاشیه مشخص دارند یعنی حاشیه خال طبیعی، محو نیست.
7) علامت دار می شوند یعنی دچار خونریزی نمیشوند و خارش ندارند.
بلومون ، بلو مون
علائم خال های غیر طبیعی
خال های غیر طبیعی بهتر است با جراحی سرپایی برداشته شود(از لیزر استفاده نشود)
1) نامتقارنی خال، تغییر رنگ خال، تغییر اندازه خال
2) علامت دار شدن خال مثلا خونریزی یا خارش
3) بیش از ۱۰۰ خال داشتن
4) در ملانوم اندازه بیش از ۶ میلی متر
5) -سابقه خانوادگی سرطان پوست
6) پوستهای روشن بیشتر در معرض خطرند.
البته برای بدخیم بودن یک خال لازم نیست که همه این علائم را داشته باشد این خال ها حتما باید با جراحی سرپایی برداشته شوند و جهت بافت شناسی ارسال گردند تا نوع خال مشخص شوند.
بلومون ، بلو مون
روشهای برداشتن خال
برداشتن خال با دستگاه کوتر:این دستگاه برای انجام انواع جراحی های درماتولوژی پوستی همانند:
برداشت خال،برداشت زگیل و میلیا،کک و مک و میخچه برخی کیست ها،ضایعات عروقی،پاک کردن تتو،و برش های دیگر پوستی برای رفع بسیاری از ضایعات مختلف پوستی کاربرد دارد.
بلومون ، بلو مون
کرایوتراپی برای فریز کردن خال، زگیل و ضایعات پوستی:
کرایوتراپی استفاده از دستگاه کرایو برای منجمد کردن و فریز کردن ضایعات پوستی مانند خال ، زگیل، کک و مک، میخچه و برخی ضایعات پوستی دیگر میباشد.
بلومون ، بلو مون
برداشتن خال با روش رادیو فرکانسی:مواقعی که هدف از برداشتن خال، فقط زیبایی است، دستگاه رادیوفرکانسی که RF هم نامیده میشود بسیار مفید است. می توان از این دستگاه برای برداشتن ضایعات هم سطح یا برجسته پوست کمک گرفت، بدون این که اسکار بر جای بگذارد.
بلومون ، بلو مون
برداشتن خال با لیزر: این روش شامل استفاده از نور لیزر است که مستقیما به خال تابیده می شود تا آن را گرم کند و در نهایت آن را بترکاند. این روش بدون درد است، در آن نیازی به برش پوست یا بخیه نیست و از این رو خطر ایجاد جای زخم در آن کمتر است.
بلومون ، بلو مون
برداشتن خال با جراحی: سه روش برای برداشتن خال صورت و بدن با جراحی وجود دارد:
خارج سازی کامل تراشه ای، بیوپسی پانچ و جراحی برشی :
روش خارج سازی کامل تراشه ای برای خال هایی مورد استفاده قرار می گیرد که از پوست بیرون زده اند. در این روش، پزشک در ناحیه مجاور خال از بیهوشی موضعی استفاده می کند و از چاقوی جراحی تیز و کوچک برای برش سطح خال و همسطح سازی آن با پوست مجاور استفاده می کند.
روش بیوپسی پانچ معمولا برای خال های پوستی کوچکتر مورد استفاده قرار می گیرد و شامل استفاده از یک دستگاه مخصوص برای پانچ قطعه مکعبی شکلی از پوست است.
خال های پوستی که صاف یا بدخیم هستند عموما با روش جراحی همراه با برش برداشته می شوند. در این روش جراح خال را به طور کامل برش می زند و زخم را با بخیه می بندد.
بلومون ، بلو مون
کدام خال را جراحی کنیم؟
1) خال هایی که در معرض تحریکند مثل ناحیه ریش که فرد روزانه شیو میکند یا ناحیه آرنج که به جاهای مختلف اصابت میکند.
2) اگر رشد و اندازه خال با افزایش سن ادامه یافت یا شکل ظاهری آن تغییر کند یا تیره تر شد.
3) خالی که اندازه بیشتر از یک سانتیمتر داشته باشد ( در شک به ملانوم بالاتر از ۶میلیمتر ملاک است)
4) ظاهر ناجور خال مثل نامتقارن بودن (حاشیه نامنظم داشتن) یا رنگ خال یکنواخت نباشد
5) بیش از ۱۰۰ خال وجود داشته باشد .مخصوصا خال گوشتی در این نواحی را بهتر است که از بین برود.بهترین درمان جراحی است که بعد از جراحی برای نمونه شناسی بافتی هم میفرستیم.
در جراحی به این نکات توجه کنید:
1) خال را برای پاتولوژی بفرستید بنابراین لیزر نکنید بعد از انجام لیزر نمیتوانید نوع خال بشناسید ( مگر آنکه نیازی به شناختن نوع خال نباشدیعنی برای زیبایی خال برداشته شده باشد)
2) در زمان جراحی، باید خال با حاشیه مناسب برداشته شود چون در بعضی خالهای سرطانی حدود ۴ میلیمتر از پوست سالم اطراف بایدبرداشته شود وگرنه مجددا عود میکند.
3) لیزر و کوتر، نوع بافت را تغییر میدهند و جهت خالهای مشکوک مناسب نیستند بنابراین برداشتن خال با لیزر در نواحی که مشکوک هستند کار صحیحی نیست، لیزر فقط برای زیبایی است و باعث تخریب بافت می شود و در نتیجه در پاتولوژی قابل تشخیص نیست.
4) در گردن و سینه، جای زخم(اسکار) باقی خواهد ماند بنابراین اگر قرار است به خاطر زیبایی در این جاها خال را بردارید بهتر است انجامندهید چون جای زخم بدتر از خود خال خواهد بود.
5) هزینه برداشتن خال با لیزر بسیار بیشتر از هزینه آن با جراحی است به جهت آنکه در خصوص لیزر باید چند بار یک خال لیزر شود تا محو گردد و بابت هر بار لیزر هزینه جداگانه ای اخذ می گردد ولی در مورد جراحی یک بار انجام شده و خال ریشه کن میگردد.
بلومون ، بلو مون
عوارض برداشتن خال چیست ؟
1) قرمزی جای خال
2) تیرگی جای خال
3) تیرگی جای خال اسکار (جوشگاه و یا رد )
بلومون ، بلو مون
کپی رایت © 1401. تمام حقوق قالب محفوظ است. طراحی توسط شرکت مهندسی نصف جهان